آبیاری و انواع آن- بخش دوم

آبیاری قطره ای:

آبیاری به معنی پخش آب روی زمین جهت نفوذ در خاک برای استفاده گیاه و تولید محصول می‌باشد. آبیاری و مدیریت آب در مزرعه در عین سادگی هنوز هم از پیچیده‌ترین و به عبارتی از مشکل‌ترین عملیات کشاورزی به شمار می‌رود. بسیاری از متخصصان کشاورزی آبیاری را یک هنر می‌دانند تا علم ، و برخی آن را یک فن قلمداد می‌کنند.

مزایای آبیاری بارانی

امکان استفاده در زمنیهای پر شیب.

توزیع یکنواخت آب آبیاری در تمام نقاط مزرعه.

کمک به رشد بهتر گیاهان با لطیف کردن محیط اطراف گیاهان.

معایب آبیاری بارانی

سموم آفت کش و قارچ کش را از روی برگها می‌شوید.

تاثیر نامطلوب باد در توزیع یکنواخت آب در این نوع از روشهای آبیاری.

هزینه سرمایه گذاری اولیه نسبتا زیاد.

انواع روشهای آبیاری بارانی

یکی از روشهای آبیاری است که آب را توسط آب پاشها به صورت قطرات ریز باران در آورده و در سطح زمین پخش می‌نمایند و رطوبت مورد نیاز گیاه تامین می‌شود. روشهای آبیاری بارانی بر اساس نوع حرکت بال آبیاری به چهار دسته تقسیم می‌شوند: سیستم‌های آبیاری بارانی ثابت ، سیتم‌های بارانی نیمه ثابت ، آبیاری بارانی با جابجایی متناوب ، آبیاری بارانی با جابجایی مداوم.

آبیاری بارانی ثابت

در این روش ، به تعداد کافی بال آبیاری و آبپاش وجود دارد بطوریکه احتیاجی به جابجایی بالهای آبیاری و آبپاشها در طول فصل زراعی نمی‌باشد. در سیستم‌های ثابت ممکن است بالهای آبیاری به صورت ثابت در زیر زمین کار گذاشته شود یا این بالها در ابتدای فصل رشد روی زمین چیده شود و در انتهای فصل رشد جمع شوند.

آبیاری بارانی نیمه ثابت

در این روش ، بالهای آبیاری زیرزمین قرار می‌گیرند و پس از هر آبیاری فقط آبپاشها برروی بال آبیاری جابجا می‌شوند. این کار توسط شیرهای خودکاری که روی بالهای آبیاری نصب شده صورت می‌گیرد.

آبیاری بارانی با جابجایی متناوب

در این روش ، بال آبیاری در حالیکه آب پاشها روی بال آبیاری ثابت می‌باشند، پس از انجام هر آبیاری جابجا شده و به محل اسقرار بعدی منتقل می‌شوند. پس از هر آبیاری ، بال آبیاری از لوله اصلی جدا شده و به محل بعدی منتقل می‌شود. براساس روش انتقال بال آبیاری سیستم‌های آبیاری بارانی با جابجایی متناوب به سه دسته تقسیم می‌شوند.

سیستم آبیاری بارانی جابجایی با دست

در این روش ، لوله‌های اصلی در طول فصل آبیاری ثابت بوده ولی بالهای آبیاری پس از هر آبیاری به همراه آب پاشهای نصب شده روی آنها توسط دست جابجا می‌شوند.

سیستم آبیاری بارانی قطره‌ای کوچک

در این روش ، بال آبیاری شامل لوله‌هایی است که به دور قرقره‌ای پیچیده شده و در فواصل معینی روی لوله اصلی نصب می‌شود. در انتهای هر یک از لوله‌ها ، آبپاشها توسط ارابه کوچک وصل شده‌اند، ‌این آبپاشها در ابتدای آبیاری به انتهای زمین کشیده می‌شوند بطوریکه در این زمان قرقره کاملا باز شده است.

آبیاری بارانی آبفشان غلتان

این نوع سیستم شبیه سیستم آبیاری بارانی جابجایی با دست است با این تفاوت که مجموعه یک بال آبیاری روی چرخهای فلزی سوار شده و کل این مجموعه دارای یک موتور بنزینی است.

سیستم آبیاری بارانی با جابجایی مداوم

در این روش بال آبیاری در موقع عمل آبیاری دارای یک حرکت مداوم و پیوسته است. این سیستم آبیاری شامل سه دسته سیستم آبیاری بارانی آبفشان دوار ، آبفشان خطی و آبفشان قرقره‌ای است.

سیستم آبیاری بارانی آبفشان دوار

در این روش ، بال آبیاری شامل یک سازه بزرگ فلزی است که توسط برجکهایی در ارتفاع بلندتر از گیاه قرار گرفته و حول نقطه مرکزی که در همان نقطه اتصال بال به لوله اصلی است دوران می‌کند. با توجه به نوع حرکت دورانی بال آبیاری ، آبیاری مزارع به صورت دایره‌ای شکل صورت می‌گیرد.

سیستم آبیاری بارانی آبفشان خطی

از لحاظ شکل ظاهری شبیه سیستم آبیاری بارانی آبفشان دوار است با این تفاوت که در این روش ، خط لوله اصلی در کنار زمین قرار گرفته و بال آبیاری در کنار آن حرکت رفت و برگشتی دارد.

سیستم آبیاری بارانی آبفشان قرقره‌ای

در این روش بال آبیاری شامل یک لوله است که از یک طرف به دور یک قرقره بزرگ پیچیده شده و از طرف دیگر به ارابه بزرگی که آبپاش روی آن قرار گرفته متصل می‌شود. برای شروع آبیاری ، معمولا قرقره و ارابه را به کنار زمین و جایی که شیر آب از لوله اصلی وجود دارد منتقل کرده و پس از اتصال قرقره به شیر آب ، ارابه را توسط تراکتور کشیده و به انتهای زمین انتقال می‌دهند.

در این حالت لوله از دور قرقره باز می‌شود. با برقرار شدن جریان لوله توسط موتور ، شیلنگ به دور قرقره جمع می‌شود و ارابه را به طرف قرقره می‌کشد با حرکت ارابه از انتهای زمین به طرف قرقره ، آبیاری یک نوار کامل از عرض زمین انجام می‌گیرد.

آشنایی با سیستم آبرسانی وآبیاری پلی پروپیلن

از آنجائی که کشور عزیزمان ایران در ناحیه خشک و نیمه خشک واقع شده بیشترهموطنان به ویژه کشاورزان به طور خاص کشاورزان نواحی خشک ونیمه خشک وحاشیه کویر بامشکل کم آبی روبرو هستند. امروزه با انتخاب صحیح سیستم آبرسانی و آبیاری واستفاده ازلوله و اتصالات پلی پروپیلن( پیچی )از یک سوموجب جلوگیری از هدر رفت آب درضمن انتقال وانتخاب نوع آبیاری با توجه به نوع کشت درمنطقه مورد نظر و از سوی دیگر باعث صرفه جویی درمصرف آب وافزایش راندمان وعملکرد محصول ودرنتیجه حفظ ذخایر آبی وجلوگیری ازآلودگی آن وخودکفایی درمحصولات کشاورزی خواهد شد .

با ورود صنایع پلیمری درعرصه کشاورزی تحولات چشمگیری درزمینه آبرسانی وآبیاری وآبیاری تحت فشار به وجود آمد . تا جائیکه میزان اتلاف آب به حداقل میزان خود درطول تاریخ رسیده و از اینرو امروزه سیستم سنتی انتقال آب توسط نهر وکانال منسوخ گشته و جای خود را به سیستم آبرسانی وآبیاری با استفاده از لوله واتصالات پلی پروپیلن ( پیچی ) داده است . لوله واتصالات پلی پروپیلن علاوه در کشاورزی درانتقال آب وآبرسانی شهری نیز مورد استفاده قرار می گیرد .

با بهره گیری از فن آوری های جدید و برنامه ریزی و سرمایه گذاری دربخش انتقال آب می توان با بحران آب مقابله نمود .

آبیاری قطره‌ای

روش آبیاری قطره‌ای سالیان دراز در فرانسه و در کشورهای دیگر برای آبیاری در گلخانه‌ها مورد استفاده بوده است. در ایران این روش در دهه پنجاه ابداع شد و سطوح بزرگی با این روش آبیاری شدند ولی با مرور زمان مزایا و معایب این روش مشخص شد. هزینه‌های زیاد و تکنیک‌های نسبتا پیشرفته این روش و نمکها و مواد جامد معلق در آبهای ایران از معایب آبیاری قطره‌ای بوده و باعث شده که کشاورزان کمتر از این روش آبیاری استفاده کنند ولی این دلیل نیست که روش آبیاری قطره‌ای را مطرود بدانیم و در پی رفع معایب آن باشیم

تشکیلات آبیاری قطره‌ای

منبع آبی ، موتورپمپ ، سیکلون ، فیلترشن ، تانک کود ، مرکز کنترل ، فیلترتوری ، لوله اصلی ، لوله آبرسانی ، لوله‌های جانبی یا لوله‌های فرعی ، قطره چکان.

طرز کار شبکه آبیاری قطره‌ای

آب توسط پمپ از منبع آب به داخل شبکه پمپ شده و ضمن عبور از سیکلون ، شن و مواد خارجی خیلی درشت آن ته نشین می‌شود. در فیلتر بقیه مواد جامد معلق در آب گرفته می‌شود. بخشی از آب وارد تانک کود شده با حل مقداری کود در آب این محلول از انتهای دیگر تانک خارج و مجددا وارد جریان اصلی آب می‌گردد. آب پس از عبور از فیلترتوری وارد لوله‌های توزیع کننده شده و مرکز کنترل این مجموعه را هماهنگ می‌کند. در حال حاضر این روش آبیاری برای محصولات گران قیمت اقتصادی بوده و گیاهان گلخانه‌ای و کلیه گیاهانی که کشت آن زیر پلاستیک صرفه اقتصادی داشته باشد امکان پذیر است. ولی برای غلات ، حبوبات ، گیاهان علوفه‌ای و سایر محصولاتی که قیمت آن پائین است صرف نمی‌کند.

انتخاب قطره چکان

انتخاب قطره چکان مهمترین کاری است که در یک شبکه آبیاری قطره‌ای باید انجام گیرد. انتخاب صحیح باعث می‌شود که هزینه‌های نگهداری به مقدار زیاد کاهش می‌یابد و زیانهای ناشی از مسدود شدن مجرا (هزینه تعویض قطره چکان ، آبیاری نشدن بوته‌هایی که قطره چکان آن بند آمده و در نتیجه کاهش محصول) در بر خواهد داشت.

انواع قطره چکانها

ساده‌ترین قطره چکان لوله‌ای است که در طول آن بفواصل مختلف روزنه‌های بسیار ریزی ایجاد شده و آب از این روزنه‌ها خارج می‌شود.

قطره چکان دکمه‌ای

این قطره چکانها کوچک بوده و دارای دهانه کوچکی به قطر کمتر از یک میلیمتر هستند. با سوراخ کردن لوله‌های آبرسانی فرعی این قطره چکانها در آن سوراخها قرار می‌گیرند. آب از دهانه وروی داخل قطره چکان شده و پس از طی بدنه از دهانه خروجی آن به سطح خاک می‌چکد. از مزایای این قطره چکان ارزانی قیمت آن و سرعت نصب و ساده بودن کار با آنهاست.

قطره چکان با مجرای طولانی

این نوع قطره چکان در مسیر لوله فرعی قرار گرفته و آب از دهانه ورودی وارد قطره چکان شده و پس از طی مسیر مارپیچ طولانی از دهانه خروجی خارج می‌گردد. عیب عمده این قطره چکان احتمال مسدود شدن مسیر در اثر رسوبات نمکی و یا ذرات جامد معلق در آب می‌باشد. این قطره چکان قابل تعمیر نبوده و در اثر انسداد مجرا باید با آب اسید شسته و یا تعویض شود.

قطره چکان صفحه‌ای

‌این قطره چکان از چند صفحه منطبق بر هم تشکیل شده بطوریکه هر صفحه دارای دیواره عرضی عمودی بر صفحات است. آب در مسیر خود ‌این دیواره‌های عرضی را دور زده و از سوراخ انتهایی به صورت قطره خارج می‌شود. مجموعه این صفحات روی هم قرار گرفته و به قطره چکان شکل صندوقی کوچکی می‌دهد.

قطره چکان چند دهانه‌ای

برای آبیاری درختان در باغهای میوه اجبارا از قطره چکانهایی که با فشار زیادتر و با چند دهانه خروجی آب را به پای درخت برسانند استفاده می‌شود. به هر یک از دهانه‌ها لوله باریکی وصل شده و آب را تا فاصله چند متری منتقل می‌نماید. بدین ترتیب با یک یا دو قطره چکان می‌توان نسبت به آبیاری یک درخت اقدام نمود. تعداد این خروجی‌ها از 5-1 متغیر است.

تجمع نمک در آبیار ی قطره‌ای

آب آبیاری دارای مقداری نمک محلول است که ممکن است موجب مسدود شدن مجرای قطره چکانها شود. بعضی وقتها هم این نمکها همراه آب آبیاری وارد منطقه ریشه‌ها شده و زیان فراوانی به گیاه وارد می‌سازد. برای شست و شوی این نمکها به دو روش عمل می‌کنند

در زمستان از آب رودخانه‌ها و یا جریانهای سطحی حاصله از بارندگی یا آبهای اضافی موجود در منطقه برای شست و شوی نمکهای فوق استفاده می‌شود. هر دو سال یکبار زمینهای آبیاری قطره‌ای را با روش کرتی کشت و آبیاری می‌کنند.

برداشت و بسته بندی مرکبات با کیسه توری راشل - بخش دوم

اهمیت انبارداری صحیح میوه های مرکبات و نحوه نگهداری و انبارنمودن محصولات

با توجه به اهمیت انبارداری میوه ها و به منظور کاهش ضایعات، رعایت نکات فنی در برداشت و انبارداری مرکبات از سوی باغداران از اولویت های مهم می باشد.  

• لازم است میوه ها دو هفته قبل از رسیدن کامل با حدود 90 درصد تغییر رنگ برداشت گردد و صبح زود که شبنم بر روی میوه نشسته است، از چیدن میوه خودداری شود
• چیدن میوه ها بایستی با استفاده از دستکش نخی صورت گرفته و میوه های چیده شده به آرامی جابجا شوند و در صورت زخمی شدن بعضی از میوه ها، آن ها را از بقیه جدا کرده و در انبار نگهداری نشوند.در این حالت راه نفوذ ساپروفیت ها به میوه ها باز شده و در دمای انبار ممکن است شاهد پوسیدگی ها باشیم.
• میوه های چیده شده نبایستی زیر نور آفتاب قرار گیرند بلکه به سرعت به مکان سایه منتقل گردند ،حدود یک ماه قبل از چیدن میوه ها، سمپاشی درختان با قارچکش مناسب، خاصیت انبارداری میوه ها را تا حدود بسیار زیادی افزایش می دهد. در ضمن بعد از ضد عفونی، میوه ها باید در سایه خشک و سپس به انبار منتقل شوند.
• در ضمن رعایت اصول فنی در ساخت انبار، باغداران بایستی از  توری بسته بندی مناسب یل جعبه های پلاستیکی و کوچک (یک و دو ردیفه) برای انبار کردن میوه ها استفاده کنند (به منظور کم کردن فشار میوه ها بر روی هم و تردد هوا در بین میوه ها) و نیز انبار نگهداری میوه مرکبات بایستی اختصاصی باشد و از نگهداری سایر محصولات و ادوات در زمان انبار داری خودداری گردد.
• کف و دیوارها بایستی بتنی و سقف عایق بندی بوده و قبل از ورود میوه ها کف و دیوارها با آب گرم شستشو شوند.
• دستگاه تهویه باید روی دیوار و روبروی درب انبار نصب گردد ، جهت خشک نگه داشتن فضای انبار و تخلیه روزانه گازهای مضر حاصل از تنفس میوه ها، نیمه شب ها به مدت چند ساعت تهویه روشن گردد تا هوای خنک شب به داخل انبار منتقل گردد.
• نصب رطوبت سنج و دماسنج نیز در انبار ضروری است، ردیف توری های بسته بندی شده یا جعبه ها در امتداد درب انبار و تهویه چیده شوند تا عمل تهویه به سهولت انجام شود.
• درجه حرارت مناسب برای پرتقال 7 - 3 درجه سانتیگراد و رطوبت 90 - 85 درصد و درجه حرارت مناسب نارنگی 3 - 1 درجه سانتیگراد و رطوبت 90 - 85 درصد باشد و در صورت کاهش رطوبت انبار تشتک آب در کف انبار قرار داده شود.

توری بسته بندی کیسه راشل گزینه‌ای ایده‌آل برای بسته بندی مرکبات بوده که علاوه بر قیمت تمام شده بسیار پایین‌تر از روش‌های دیگر بسته بندی مرکبات، تهویه مناسب و شکل و ظاهر زیباتری به بسته بندی این محصول می‌‌دهد.

کیسه توری راشل در رنگ ها و ابعاد مختلف برای بسته بندی های مختلف تولید و عرضه می‌گردد.

آبیاری و انواع آن - بخش اول

آبیاری و انواع آن

  آبیاری از نظر علمی تعابیر مختلفی دارد اما به معنای واقعی کلمه ، پخش آب روی زمین جهت نفوذ در خاک برای استفاده گیاه و تولید محصول می‌باشد. هر چند فقط 15 درصد از زمینهای کشاورزی دنیا تحت آبیاری قرار دارند و 85 درصد بقیه به صورت دیم و بدون آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند اما نیمی از تولیدات کشاورزی و غذای مردم جهان از همین زمینهای آبی حاصل می‌شود. که این خود نشان دهنده اهمیت و نقش آبیاری در بخش کشاورزی است.

منابع آب آبیاری:

نزولات آسمانی شامل برف و باران

آبهای سطحی شامل رودخانه‌ها - سدها - مخازن آب - دریا - برکه‌های آب شیرین - یخچالها

آبهای زیرزمینی شامل چاه - قنات - چشمه.

منافع آبیاری:

افزایش کمی و کیفی محصول

سود حاصل از افزایش کمی و کیفی محصول

درآمد حاصل از فروش آب برای دولت

افزایش فرصت شغلی

اثرات سو آبیاری:

فرسایش

شور و قلیایی شدن خاک

غرقابی شدن یا باتلاقی شدن زمینهای کشاورزی

تخریب زمینهای کشاورزی

اتلاف سود و اتلاف بیهوده آبی که با قیمت گزاف تامین گردیده و برای نگهداری و توزیع آن سرمایه گذاری زیادی صورت گرفته است.

انواع روشهای آبیاری:

آبیاری سطحی: آب از نهر آبیاری یا لوله دریچه‌دار در سطح خاک جریان یافته و با نفوذ تدریجی در خاک در اختیار ریشه گیاه قرار می‌گیرد. آبیاری سطحی به سه روش آبیاری کرتی - آبیاری نواری و آبیاری شیاری انجام می‌شود.

آبیاری تحت فشار: بطور کلی سیستم‌های آبیاری تحت فشار به روشهایی گفته می‌شود که آب را توسط لوله و تحت فشاری بیش از فشار اتمسفر در سطح مزرعه توزیع می‌کنند. آبیاری تحت فشار به دو روش آبیاری بارانی و آبیاری موضعی انجام می‌شود. روش آبیاری موضعی به دو دسته آبیاری قطره‌ای و خطی انجام می‌گیرد.

آبیاری زیرزمینی: در این روش ، آبیاری ، رطوبت لازم برای محیط ریشه گیاه توسط کنترل سطح ایستابی است. برای این منظور لازم است که یک لایه غیر قابل نفوذ در عمق مناسب از سطح خاک وجود داشته باشد تا بتوان سطح ایستایی را کنترل نمود. از مهمترین مشخصه‌های این روش مرطوب نشدن سطح خاک می‌باشد بطوریکه معمولا برای تامین آب در محیط ریشه سطح ایستابی به حدی بالا آورده می‌شود که رطوبت بتواند با استفاده از خاصیت موئینگی به محیط ریشه برسد.

معیارهای انتخاب روشهای مناسب آبیاری:

در یک پروژه آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب نقش بسیار با اهمیتی در موفقیت آن پروژه ایفا می‌کند. اساسی‌ترین عوامل موثر در انتخاب روشهای آبیاری به شرح زیرند:

بافت خاک - آماده کردن زمین - اندازه مزارع - شوری خاک - زهکشی - آب قابل دسترس - کیفیت آب - گیاهان الگوی کشت - انرژی قابل دسترس - تناوب زراعی و عملیات زراعی - کیفیت و میزان محصولات - وضعیت آب و هوایی - هزینه آب - مسائل فرهنگی و اجتماعی.

هدف آبیاری:

تامین آب کافی برای ادامه زندگی گیاه.

حفاظت و بیمه گیاهان در مقابل تنش‌های ناشی از کم آبی یا بی آبی‌های کوتاه مدت.

خنک کردن خاک و اتمسفر یا هوای اطراف گیاه.

شستن املاح مضر در خاک.

نرم کردن ناحیه قابل شخم خاک.

ارتباط با سایر علوم:

هیدرولوژی یا آب شناسی: بارش‌هایی که در منطقه صورت می‌گیرد و به صورت روان آب درمی‌آید را مورد مطالعه قرار می‌دهد.

گیاه شناسی: نیاز گیاه موجود در برنامه آبیاری و الگوی کشت را مورد مطالعه قرار می‌دهد.

خاک شناسی: به مطالعه خاک از لحاظ فیزیکی و نیز از لحاظ محیطی برای کشت و پرورش گیاه می‌پردازد.

جمع آوری آب:

جمع‌آوری آب به کلیه عملیاتی اطلاق می‌گردد که در حوضه‌های آبگیر برای افزایش رواناب انجام می‌گیرد. در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک، بخش عمده از آبی که به درون خاک نفوذ می‌کند یا از راه تبخیر مسقیما هدر می‌رود یا از راه تعرق توسط گیاهانی که از نظر اقتصادی بی‌فایده هستند به مصرف می‌رسد. برای مثال؛ در حوضه رودخانه‌های کلرادوی آمریکا، کمتر از 6% بارندگی به صورت جریان رودخانه‌ای ظاهر می‌شود. ثابت شده است که استفاده از گیاهان به عنوان راه‌حلی برای افزایش جریان رودخانه‌ای موثر می‌باشد و ممکن است انتظار داشت که این روش بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

روش سریعتر برداشت آب، نگهداری آن در آبگیرهاست. آبگیرها مناطقی هستند که از بتن، ورقه‌های فلزی، آسفالت یا خاک غیرقابل نفوذ به نحوی ساخته شده‌اند که آب بارندگی را گرفته و ذخیره می‌‌کنند. در برداشت موفقیت‌آمیز آب نه تنها باید به جمع‌آوری آب توجه داشت، بلکه به انتقال و ذخیره‌سازی آب جمع‌آوری شده نیز باید توجه کرد. عملیاتی که روی آبگیرها انجام می‌شود از تسطیح خاک و خارج کردن پوشش گیاهی تا استفاده از غشاء پلاستیکی و ورقه‌های آلومینیومی متغیر است. در برخی آزمایشات، عملیات ساده تسطیح خاک و خارج نمودن پوشش گیاهی، مقدار جریان سطحی را تا سه برابر افزایش داده است. آب‌بندی کامل، مقدار جریان سطحی را تا صددرصد افزایش می‌دهد. جمع‌آوری آب به منظور توسعه منابع آب مورد نیاز حیات وحش و چارپایان اهلی و گاهی اوقات مصارف شهری نیز به کار می‌رود.

برداشت و بسته بندی مرکبات با کیسه توری راشل- بخش اول

تقسیم بندی مرکبات عبارتست از: انواع پرتقال، انواع نارنگی، لیمو ترش، انواع گریپ فروت، لیمو عمانی (لایم )، لیمو شیرین

براساس آمارها، بیش از 110 هزار هکتار باغ مرکبات در مازندران وجود دارد که به صورت میانگین با توجه به شرایط آب و هوایی تقریبا 2.5 میلیون تن محصول از آنها برداشت و به بازار عرضه می گردد.

در صورت کشش و تقاضای بازار، بهتر است مرکبات به صورت رسیده چیده شده و به صورت تازه به بازار عرضه شوند. همچنین شرایط آب و هوایی هنگام برداشت باید به گونه‌ای باشد که تاثیر زیان آوری بر روی مرکبات باقی نگذارد. از جمله این شرایط می‌توان به بارش باران و برف و وجود گرد و غبار شدید و ... اشاره نمود.

مرکبات برای برخورداری از عمر مفید نگهداری بایستی تمیز، سفت، عاری از هرگونه بیماری قارچی و یا فیزیولوژی بوده  و کاملا بدون لکه باشند. لکه روی مرکبات می‌تواند ناشی از فرآیند چیدن و یا آلودگی حشرات و یا سقوط از درخت باشد

 اتیلن که برای رنگ اندازی استفاده می‌شود برای مرکباتی که بایستی طولانی مدت ذخیره شوند مناسب نیست زیرا این کار فرآیند تخریب میوه را تشدید می‌کند. 

انواع مرکبات شامل پرتقال، نارنگی و لیمو شیرین ابتدا پس از شتشو درجه بندی، پارافینه و ضد عفونی شده و در جعبه چوبی و کار تن همراه با شانه های مخصوصی بسته بندی و به بازار عرضه می گردد.

ماندگاری مرکبات به عوامل زیر بستگی دارد :    

• شرایط نگهداری و محیطی    
• تکنولوژی تولید و کشاورزی مانند درخت پایه، نوع پیوند و نژاد،  شیوه آبیاری، زمان و نوع  هرس
• زمان برداشت  مرکبات و شرایط آنها در زمان برداشت 
• میزان رسیدگی و سم پاشی و تیمار درخت
• دمای نگهداری محصول چیده شده در سردخانه مرکبات
• رطوبت نسبی سردخانه مرکبات 

جهت کسب اطلاعات بیشتر و آگاهی از تاثیرات مثبت کیسه راشل در نگهداری مرکبات به این سایت مراجعه بفرمایید.

 

 

انواع کودهای شیمیایی،آلی و زیستی در کشاورزی- بخش سوم

سولفات روی
اهمیت:
عنصر روی برای فعالیتهای آنزیمی تولید هورمونهای رشد تلقیح باروری و تشکیل میوه ضروری بوده و کمبود آن باعث ریز برگیتاخیر در باز شدن برگها و گلها ریزش میووه سر خشکیدگی ومحدودیت رشد می شود . این عنصر فعال کنندهی بیش از 300 نوع آنزیم در انسان داام و گیاه است و در مجموعه مکنیسم های حفاظتی بدن نقش کلیدی دارد.
مشخصات کود:
آهکی بودن خاکها ph بالا مادده آلی کم و مصرف زیاد کودهای فسفاته ازذ عواملی هستند که قابلیت استفاده این عنصر را برای گیاهان محدود کرده و خسارات جبران نا پذیری را بر میزان تولید وکیفیت محصولات وارد می نماید . استفاده از کودهای شیمیایی حاوی این عنصر به خصوص بههمراه ماده الی گوگرد و باکتریهای مر بوطه باعث بهبود شرایط تغذیه ای گیاهان شده و بسیاری از نا رسائیهای تغذیه ای را بر طرف می سازد . این کود به دو صورت خشک(ZnSo4H2o)با 34 درصد روی و یا ابدار(ZnSo4 7H2o)با 24 درصد روی تولید و بسته بنی شده و به صورت پودر عرضه میشود.
روش زمان و مقدار مصرف:
این کود از طریق جایگذاری عمقی (موضعی چالکود و نواری) ومحلول پاشی قلابل استفاده است.در خاکهای سبک بت آبیاری نیز قابل استفاده می باشد اما تحت این شرایط بازیافت آن کمتر خواهد بود. محلولپاشی پنج در هزار آن به همراه اوره و اسید بوریک در پاییز و اوایل بهار قبل از باز شدن شکووفه ها در افزایش تشکیل میوه بسیار مفید است.
درختان:در زمستان در قسمت میانی سایه انداز به هممراه کوود حیوانی وگوگرد به صورت چالکود یا کانال کود به میزان 2000 تا 300 گرمبه ازاء هر درخت بارور استفاده می شود.
نباتات زراعی: هنگام تهیه بستر بذر همراه با سایر کودهای زمستانه به میزان 60 تا 80 کیلو گرم در هکتار در زیر خاک مصرف می شود.
محلولپاشی: در درختان ممیوه به نسبت 3تا5 در هزار و در محصولات زراعی به نسبت 3تا4 هزار محلوولپاشی می شود.
گیاهان و مناطق مورد مصرف: کمبود روی در خاکهای آهکی با phبالا در ایران شایع و علائم و عوارض ناشی از کمبود این عننصر در اکثر نقاط ایران به چشم ممی خورد. مصرف کودهای حاوی روی در این اراضی برای اکثر محصولات مفید است مصرف این کود به تدریجعوارض ناشی از کمبود روی را بر طرف و گلدههی تشکیل میوه میزان عمللکرد را افزایش خواهد داد .
نکات فنی: مصرف این کود به صورت 1تا2 سال در میان از کمبود این عنصر جلوگیری می کند.مصرف این کود مخلوط با کود حیوانی خصوصا در محدوده فعلیت ریشه باعث افزایش کارآیی کود سولفات روی می شود.
سولفات منگنز
اهمیت :
منگنز نقش کلیدی در تشکیل کلروپلاست و سیستمهای آنزیمی گیاه داشته و مصرف این کود باعث بهبود فتوسنتز گیاه و افزایش تولید محصول خواهد شد.منگنز فعال کننده ی تعداد زیادی آنزیم در انشان است.
مشخصات کود :
آهکی بودن خاکها PH بالاماده آلی کم و مصرف نا متعدل کودها از عواملی هستند که قابلیت استفاده این عنصر را برای گیاهان محدود کرده و خسارات جبران نا پذیری را بر میزان تولید و کیفیت محصولات وارد می کنند علائم و عوارض ناشی از کمبود این عنصر در اککثر نقاط ایران و در اغلب محصولات به چشم می خورد . استفاده از کگودهای شیمیایی حاوی این عنصربه خصوص همراه ماده آلی گوگرد و باکتریهای مربوطه باعث بهبود شرایط تغذیه ای گیاهان شده و بسیاری از نا رسائیهای تغذیه ای را بر طرف می سازد. سولفات منگنز با فرمول شیمیایی MnSo4.H2o حاوی 24 درصد منگنز است که به صورت پودری تولید و در بسته بندیهای 25 کیلوگرمی عرضه می گردد.
روش زمان و مقدار مصرف :
ین کود از طریق جایگذاری عمقی(موضعی چالکود و نواری )و محلولپاشی قابل مصرف است . درخااکهای سبک با اب آبیاری نیز قابل مصرف است اما تحت این شرایط باز یافت آن کمتر خوواهد بود.
درختان : در زمستان در قسمت میانی سایه انداز به همراه کود حیوانی و گوگرد به صورت چالکود یا کانال کود به میزان 200 تا 300 گرمبه ازاء هر درخت بارور مصرف می شود .
نباتات زراعی : هنگام تهیه بستر بذر همراه با سلیر کودهای زمستانه به میزان 50 تا 80ذ کیلوگرم در هکتار زیر خاک مصرف می شود.
محلولپاشی: در درختان میوه به نسبت 3تا4 در هزار و در محصولات زراعی به نسبت 2تا3 در هزار محلوولپاشی می گردد.
کیاهان و مناطق مورد مصرف:
کمبود منگنز در خاکهای آهکی با PH بالا و خصوصا با بافت سبک در اکثر نفاط ایران و محصولات گزارش شده است .مصرف کودهاای حااووی مکنگنز در این اراضی به تدریج عوارض ناشی از کمبود را بر طرف و میزان کلروفیل فتوسنتز و عملکردرا افزایش خواهد دادد.
نکات فنی:
مصرف این کود به صورت 1 تا2 سال در میان از کمبود این عنصر جلوگیری می کند..
مصرف این کود مخلوط با کود حیوانی خصوصا در محدوده فعالیت ریشه باعث افزایش کار آیی کود سولفات منگنز می شود.
کود اوره با پوشش گوگردی
کود اوره با پوشش گوگردی( SCU ) به عنوان یک نوع کود آهسته رهش که دارای راندمان بالا و مزایای بسیار زیادی برای خاک و گیاهان است ، در صنایع کشاورزی کاربرد زیادی دارد. اخیراً در کشور ما نیز با توجه به راندمان پایین کود شیمیایی اوره اتلاف آن ، آلودگی شدید خاکها و منابع زیرزمینی آب به نیترات و نیتریت ، کاهش جذب عناصر ریزمغذی بدلیل بالابودن PH خاکها و … استفاده از این نوع کود نه تنها برای مزارع شالیزار که بطور کامل در آب غوطه ورند بلکه برای تمام اراضی کشاورزی توصیه شده است . زیرا صرف نظر از مزایای فوق گوگرد نیز به عنوان یک ماده حیاتی در ساختمان پروتئین ها ، به عنوان کاهنده PH خاکها و در نتیجه ایجاد شرایط جذب عنصر ریز مغذی خصوصا آهن و روی که مردم کشور ما در فقدان میزان آهن و روی رکورد دار می باشند، دارد .
در کشور ما سالانه بیش از یک میلیون و ششصد هزار تن اوره جهت تامین نیاز ازت گیاهان در صنایع کشاورزی استفاده می شود.متاسفانه باتوجه به راندمان پایین آن( اتلاف بیش از پنجاه درصد ازت) ، کشاورزان مجبورند جهت تامین نیاز گیاهان مقادیر بیشتری کود استفاده نمایند. البته ازدست دادن این مقدار ازکود نه تنها باعث اتلاف هزینه های بسیار زیادی می شود بلکه بخاطر وجود بیوره و همچنین تشکیل نمکها و کمپلکسهای دیگر در خاک، کاهش راندمان خاک و آلودگی شدید آن ( سفت شدن خاکها) و آلودگی منابع زیر زمینی آب را نیز بدنبال دارد. از طرفی با توجه به نقش ارزشمند گوگرد در کشاورزی خصوصا در کشور ما که بیش از نود درصد از زمینهای کشاورزی آهکی و باpH بالا بوده و این مسئله با عث کاهش راندمان جذب عناصر ریز مغذی که از اهمیت بالایی در رشد و نمو گیاهان برخوردار می باشند ، استفاده از کودهای اوره با پوشش گوگردی از هر دو جهت باعث افزایش راندمان کشاورزی کشور خواهد شد.
همچنین با توجه به فرآیند اوره با پوشش گوگردی با تغییر پارامتر های عملیاتی و شرایط فرآیندیو استفاده از سیلنت های مختلف، امکان تولید محصولات اوره با پوشش گوگردی با درصدهای مختلف گوگرد و سرعت انحلالهای متفاوت وجود دارد و همانطور که از نمودارهای ارائه شده مشخص است استفاده از اوره با پوشش گوگردی با حداقل کیفیت ( حداکثر سرعت انحلال هفت روزه) به مراتب مفیدتر و کاراتر از اوره ( با سرعت انحلال پنجاه ثانیه ای) می باشد.
در خصوص کاربرد گسترده گوگرد ، استفاده از کود اوره با پوشش گوگردی با در صد پوشش های متفاوت ( سرعت انحلالهای متفاوت) به تنهایی و یا بصورت مخلوط با اوره جهت تامین بموقع ازت مورد نیاز گیاه در دوره رشد از کاربرد اوره مناسب تر خواهد بود. این مسئله اگر بصورت دقیق بررسی و براساس نوع کشت و نیاز های آن در طی دوره رشد( نیاز هر گیاه به عناصر مغذی متفاوت است)، شرایط آب و هوایی منطقه و آنالیز دقیق خاک اعمال گردد ، باعث افزایش چشمگیر راندمان محصولات کشاورزی ، بهبود کیفی خصوصیات خاک ، جلوگیری از آلودگی منابع آب و کاهش مصرف اوره می گردد و باتوجه به پرداخت یارانه جهت کود اوره از لحاظ اقتصادی کمک بزرگی به اقتصاد کشور خواهد شد.
لذا لزوم ترویج و آشنایی کشاورزان با کود اوره با پوشش گوگردی و همچنین تعیین استاندارهای لازم جهت تولید و مصرف آن در سطحی وسیع در نقاط مختلف کشور و با توجه به نوع کشت ضروری بنظر می رسد.
نیترات پتاسیم
اهمیت:
ازت و پتاسیم از عناصری هستند که به مقدار قابل توجهی توسط گیاه ازخاک برداشت شده وبایستی درطول دوره رشد همواره به مقدارکافی ازخاک دراختیارگیاه قرارگیرد.نیترات پتاسیم یک کود کاملا محلول درآب است که می توان از آن درهرمرحله ازرشد گیاه استفاده نمود.ازت موجود دراین کود باعث بهبود رشد رویشی می شود وپتاسیم آن دربهبود کیفیت،افزایش مقاومت به خشکی،شوری و آفات و بیماریها بسیارموثراست.نیترات پتاسیم کود بسیار مناسبی برای برطرف کردن کمبود پتاسیم در هر مرحله از رشد گیاه است.
مشخصات کود:
کشت های مترکم وعدم استفاده ازعنصر پتاسیم طی سالیان گذشته وازطرفی کمبود آب آبیاری و کیفیت نا مناسب آب وخاک دراکثراراضی کشاورزی ازعواملی هستند که قابلیت استفاده این عنصر را برای گیاهان محدود کرده و خسارات جبران نا پذیری را برمیزان تولید و کیفیت محصولات وارد می کند.استفاده ازکودهای حاوی این عنصر باعث بهبود شرایط تغذیه ای گیاهان وافزایش کمی و کیفی محصولات می شود.نیترات پتاسیم با فرمول شیمیایی Kno3 است که دارای 26 درصد پتاسیم و 19 درصد ازت میباشد.
روش زمان و مقدار مصرف:
نیترات پتاسیم یک کود کاملا محلول درآب است که به صورت مصرف خاکی،،کود آبیاری و محلول پاشی قابل استفاده میباشد.
مصرف خاکی: به میزان 200 تا 300 کیلوگرم در هکتاردرزمان کاشت
کود آبیاری وسرک: به میزان 100 تا 200 کیلوگرم درهکتاردر2تا3 نوبت درطول فصل رشد
محلول پاشی: به میزان 5تا8 در هزار
گیاهان ومناطق مورد مصرف:
این کود را می توان درهرمرحله ازرشد گیاه خصوصا برای باغات پسته،درختان میوه،محصولات صیفی و سبزی،سیب زمینی،نیشکر و کشت های گلخانه ای استفاده نمود.
محاسن کاربرد:
افزایش میزان تولید و بهبود کیفیت محصول
افزایش مقاومت گیاه در مقابل خشکی،آفات و بیماریها
 

کاشت، نگهداری و بسته بندی کلم

در میان سبزیجات، کلم دارای کیفیتی بالا و به خصوص جهت صادرات دارای ارزش بالایی است. صادرات کلم برای تولید‌کننده و مشتری محصول خارج از کشور آن،  یکی از زودبازده ترین و پر سود ترین نوع سرمایه گذاری است.

کلم صادراتی پس از برداشت و بسته بندی، باید دمای آن در سردخانه پایین آورده شده و سپس بارگیری و ارسال شود. باید توجه داشت که از بسته بندی فله ای کلم به شدت پرهیز بشود. بهترین و مناسب‌‌ ترین گزینه استفاده از کیسه های راشل بوده که در ادامه بیشتر به آن اشاره خواهیم کرد.

 نگهداری کلم

کیسه راشل برای نگهداری از کلم، به جهت نیاز مبرم آن به تهویه هوا و جلوگیری از تعریق آن مناسب ترین راه حل است. ضمن اینکه استفاده از این روش بسته بندی از نظر اقتصادی نیز بسیار مقرون به صرفه است. پس از بسته بندی کلم ها باید آن‌ها را در سردخانه انبار کرد. با حفظ دمای بین صفر تا دو درجه سانتی گراد و حفظ رطوبت نسبی 90 درصدی کلم ها، می توان آن‌ها را تا چند هفته انبار کرد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به این سایت مراجعه بفرمایید.

انواع کودهای شیمیایی،آلی و زیستی در کشاورزی- بخش دوم

کودهای مخلوط
عناصر ازت، فسفر و پتاسیم بیش از سایر عناصر بعنوان کود مصرف می گردند. گاهی کودهای تجارتی را بصورت مخلوطی از عناصر فوق تهیه می کنند. درصد عناصر این کودها معمولاً پایین است و قسمت اعظم حجم را مواد دیگری به غیر از عناصر فوق تشکیل می دهند. ترکیب این گونه کودها را با درصد ازت (N)، اکسید فسفر و اکسید پتاسیم و به همین ترکیب ذکر می کنند مثلاً کود ۱۰-۱۰-۲۰ دارای ۲۰ درصد ازت، ۱۰ درصد اکسید فسفر و ۱۰ درصد اکسید پتاسیم می باشند. گاهی درصد گوگرد (S) را بصورت عدد چهارم ذکر می نمایند مانند ۵-۱۰-۱۰-۱۵ که ۵ درصد گوگرد دارد. کود مخلوط ممکن است فاقد یکی از سه عنصر اصلی باشد. مانند ۴۴-۰-۱۳ که فاقد فسفر بوده و در حقیقت همان نیترات پتاسیم  و یا فسفات دی آمونیم است که می توان آن را بصورت ۰-۴۶-۱۸ بیان نمود.
کودهای عناصرکم مصرف
در خاک های نواحی خشک کمبود آهن، مس، منگنز و روی و در خاکهای نواحی مرطوب کمبود مولیبدن، کلر و بر محتمل است. گاهی نیز مقداری زیادی کلر و بر در خاکها و آب آبیاری نواحی خشک وجود داشته و می توانند باعث مسمومیت گیاه گردند. نکته مهم در مصرف کودهای عناصر کم مصرف آن است که مرز بین میزان مورد نیاز و حد مسموم کننده گیاه بسیار باریک است. به عبارت دیگر مصرف زیاد این کودها باعث مسمومیت گیاه می گردد.
در اغلب موارد مقدار عناصر مس، آهن، منگنز و روی در خاک بیش از نیاز گیاه است، اما به فرم قابل جذب گیاه نیستند. از طرف دیگر چون این عناصر عمدتاً به صورت کاتیون به خاک اضافه می گردند، احتمال تثبیت آنها توسط خاک زیاد است.کاتیونها را بهتر است بر روی برگها محلول پاشی نمود.
در صورتی که این کاتیونها بصورت ترکیبات معدنی به خاک داده می شوند می بایستی بصورت نواری در خاک قرارداده شوند و یا همراه با کودهای دارای واکنش اسیدی به خاک اضافه گردند. در صنعت این کاتیونها را با مواد کلات کننده ترکیب و آنها را بصورت غیر قابل تثبیت در آوردنده اند. کلاتها به سهولت در خاک حرکت کرده و عنصر را در دسترس گیاه قرار می دهند. در صورت عدم دسترسی به کلاتها ، از سولفاتهای کاتیونها بعنوان کود استفاده می شود.
از گروه آنیون ها، کمبود کلر بندرت مشاهده می شود. زیرا معمولاً مقدار کافی کلر همراه با آب باران (بخصوص در نواحی ساحلی)، کودهای شیمیائی عناصر اصلی (به صورت ناخالصی) و آب آبیاری به خاک اضافه می شود. در صورت لزوم می توان از کلرورپتاسیم برای رفع کمبود کلر استفاده نمود. برای رفع کمبود بر از بورات سدیم یا بوراکس استفاده می کنند. بوراکس در آب بسیار محلول بوده و در خاک به سهولت حرکت می کند و می بایستی مواظب شسته شدن آن از خاک بود. بوراکس را مستقیماً به خاک اضافی می نمایند.
برای اضافه کردن مولبیدن از مولیبدات سدیم یا مولیبدات آمونیم استفاده می شود. مولیبدات را ممکن است با مواد دیگری مخلوط و به خاک اضافه کرد و یا آن را محلول پاشی نمود. در صورتی که عناصر کم مصرف بصورت نواری در خاک قرار داده می شوند مقدار مصرف آنها چند کیلوگرم (از هر یک) در هکتار خواهد بود. در صورتی که این کودها را بر سطح خاک پخش می نمایند و با خاک مخلوط می کنند، مقدار آنها را چند برابر می گیرند در این روش سولفات کاتیونها رابه میزان ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم در هکتار می پاشند. مقدار معمول مصرف بورات حدود ۵ کیلوگرم در هکتار است. مولیبدات به مقدار حدود ۱ تا ۲ کیلوگرم در هکتار پاشیده می شود. در صورتی که از روش محلول پاشی عناصر بر روی برگها استفاده میشود، می بایستی غلظت محلول را مورد دقت قرار داد. پا شش سولفات عناصر کم مصرف با غلظت ۲ تا ۳ در هزار معمول است.
در بازار ایران مخلوطی از کودهای عناصر کم مصرف به نامهای تجاری مختلفی وجود دارند. محلول تهیه شده از این کودها را می توان روی برگ پاشید و یا با سموم مختلف مخلوط کرد و همزمان با سمپاشی مصرف نمود.
کود های شیمیایی موجب تقویت رشد گیاه می شوند و از طریق فرایند های شیمیایی این کود ها تولید می گردند.کود های شیمیایی در مقایسه با کود های آلی حجم کمتری دارند. انواع زیادی کود های شیمیایی وجود دارند که به شکل های پودی , گرانوله , مایع و گاز تولید می شوند.
 
کود های شیمیایی عبارتند از:
نیترات سدیم : این کود 16 در صد ازت دارد و برای خاک های اسیدی مفید هستند.
نیترات کلسیم: این کود 16 درصد ازت دارد و به تلفات از طریق آب شویی و نیترات زدایی بسیار حساس است. به عنوان منبع کلسیم قابل حل در برخی زراعت ها کاربرد دارد.
سولفات آمونیوم این کود به شکل بلور سفید و شبیه به نمک است. این کود 20 درصد ازت دارد و اثر اسید سازی در خاک ها دارد.سولفات روی این کود به دو صورت خشک(ZnSo4H2o)با 34 درصد روی و یا ابدار(ZnSo4 7H2o)با 24 درصد روی تولید و بسته بنی شده و به صورت پودر عرضه میشود.
سولفات منگنز با فرمول شیمیایی MnSo4.H2o حاوی 24 درصد منگنز است که به صورت پودری تولید و در بسته بندیهای 25 کیلوگرمی عرضه می گردد
نیترات آمونیوم این کود شبیه به کود سولفات آمونیوم می باشد و حدود 34 درصد ازت دارد. در خاک سریع عمل می کند اما به مدت طولانی درخاک دوام ندارد.
نیترات پتاسیم نیترات پتاسیم با فرمول شیمیایی Kno3 است که دارای 26 درصد پتاسیم و 19 درصد ازت میباشد.
آمو نیاک این کود به شکل گاز یا مایع می باشد و حدود 80 درصد ازت دارد و باید توجه داشت قیمت این کود کمی بالا است.
کلرور آمونیوم این کود به شکل بلور سفید است و حدود 26 درصد ازت داردو شبیه به کود سولفات آمونویم عمل می کند.
اوره این کود هم به شکل بلور سفید است و ازت زیادی دارد. این کود سریع در خاک عمل می کند اما توسط آب دچار آبشویی می شودو به مدت طولانی در خاک دوام ندارد.
سوپرفسفات تریپل این کود 46 در صد P2O5دارد .
فسفات دی آمونیوم این کود 18 درصد ازت و 46 درصد P2O5 دارد . این کود در آب بسیار قابل حل می باشد.این کود اثر اسید سازی روی خاک دارد.این کود به علت داشتن آمونیوم زیاد می تواند به جوانه زنی بذر در هنگام تماس با آن آسیب برساند.
کود های دارای پتاسیم دو نوع از این نوع کود ها کاربرد وسیع دارند سولفات پتاسیم و کلرور پتاسیم می باشند.هر دو این کود ها در آب بسیار قابل حل هستندو به خاک قبل یا درحین کشت افزوده می شوند.کود های پتاسیمی برای خاک های شنی خوب هستند.این کود ها به بهبود کیفیت محصولات کشاورزی کمک می کنند.
 

نگهداری و بسته بندی سیب زمینی - قسمت چهارم

انبارداری سیب زمینی خوراکی و بذری

به طور کلی در روش انبارداری سنتی امکان نگهداری مقدار محدودی از سیب زمینی بذری یا خوراکی  وجود داشته و از سویی دیگر هزینه‌های نیروی کار برای نگهداری از محصول با این روش، بالا خواهد بود. میزان ضایعات بالای محصول  در روش انبارداری سنتی و همچنین  افزایش تقاضای جامعه به آن با توجه به سیر صعودی جمعیت، ضرورت استفاده از انبارهای بزرگ و مدرن سیب زمینی را با بالاترین کیفیت و کمترین ضایعات و هزینه را اجتناب ناپذیر نموده است. از آنجا که شرایط طبیعی منطقه با وجود تطابق کامل با نیازهای فیزیولوژیک محصول نمی‌‌تواند تضمین کافی برای تأمین شرایط مطلوب ذخیره سازی مقدار قابل توجهی از محصول را ایجاد نماید، لذا نیاز به استفاده از انواع تجهیزات الکترومکانیکی که بتواند ضمن حمل و نقل آرام محصول، با کنترل دما، فشار و رطوبت هوا در نقاط مختلف انبار باعث کاهش ضایعات بشود، ضروری است. در ساختمان این نوع انبارها علاوه برمصالح مختلف، طراحی اسکلت فلزی، کانال‌‎های هوادهی، دیوارها، سقف، راهرو و غیره به گونه ای است که بتواند شرایط مناسب برای نگهداری محصول را ایجاد نماید.

سردخانه سیب زمینی

ضایعات نگهداری طولانی مدت سیب زمینی در انبارهای سنتی بدلیل گرمای هوا بسیار بالا خواهد بود. در سردخانه دما،رطوبت و گردش هوا به صورت اتوماتیک کنترل شده و به طور کاملا ایزوله و مشابه سردخانه‌های معمول بالای صفر ساخته می شود. بسیاری از کشاورزان برای نگهداری محصول و جلوگیری از افزایش ضایعات آن، از سیستم سردخانه استفاده می کنند.

طرح تولید درجه بندی و بسته بندی سیب زمینی

بسته بندی محصولات مانع ایجاد آلودگی، کاهش ضایعات و افزایش پایداری آنها می شود. فروش محصولات به صورت بسته‌بندی شده موجب بالا رفتن عمر مفید محصولاتی چون سیب زمینی خواهد شد. عرضه یکدست آن ضمن بالا رفتن شاخص‌های رعایت حقوق مصرف کنندگان، عامل انگیزشی برای تولیدکنندگان و عرضه کنندگان این محصولات خواهد بود.

اهمیت بسته بندی سیب زمینی در کیسه توری

کیسه راشل نوعی توری مخصوص بسته بندی است که کاربرد بسیار زیادی دارد. از کیسه های راشل برای بسته بندی انواع محصولات کشاورزی نظیر: سیب زمینی، پیاز، کلم، هویج، انواع مرکبات، فلفل دلمه و .... استفاده می شود. کیسه راشل به دلیل طراحی اصولی در ساخت آن، از ویژگی‌های متعددی نظیر: سهولت در بسته بندی، جلوگیری از فاسد شدن محصولات، داشتن استحکام و مقاومت لازم و قیمت و مقرون به صرفه برای کشاورزان برخوردار است.

بسته بندی سیب زمینی در کیسه توری باعث پیشگیری از تاثیر مخرب رطوبت در سیب زمینی به وسیله جریان هوا می شود. جریان نداشتن هوا باعث تجمع  رطوبت آزاد شده از سیب زمینی ها شده که منجر به رشد کپک های قارچی و باکتری ها خواهد شد.

برای مشاهده مقاومت انواع این کیسه‌ها در برابر پارگی و کشش، اینجا و اینجا کلیک کنید.

 

انواع کودهای شیمیایی،آلی و زیستی در کشاورزی- بخش اول

تعریف کود : به هر نوع ماده معدنی یا آلی یا بیولوژیک که دارای عناصر غذایی باشد و باعث بالا بردن حاصل خیزی خاک و همچنین با تیمار گیاهی باعث افزایش عملکرد کیفی و کم محصول شود کود اطلاق میشود.

کود ها به چند دسته تقسیم میشوند که عبارتند از :
شیمیایی - آلی یا ارگانیک - بیولوژیک یا زیستی

کود های شیمیایی

برخی از آنها جز عناصر پر مصرف گیاه یا ماکرو المنت و برخی نیز جز عناصر عناصر کم مصرف گیاه ( میکرو المنت ) میباشد.
عناصر پر مصرف (ماکرو) شامل: ازت – فسفر – پتاس – کلسیم - منیزیم
عناصر کم مصرف (میکرو) شامل : آهن – روی – منگنز – مس – بر
به کود هایی که مجموع عناصر فوق را با هم و به نسبت متناسب دارا باشد اصطلاحا کود کامل اطلاق میشود.
گیاهان مختلف بر حسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایش برگ و خاک به کود های فوق نیازمند خواهند بود .
ترکیب شیمیایی و درصد خلوص کودهای مختلف حاوی یک عنصر، بسیار متفاوتند. این تفاوتها بر مورد مصرف، نحوه پخش، زمان کوددهی و اثر بخشی کودها تاثیر بسیار مهمی دارند.بنابراین شناخت کافی از انواع کودهای شیمیایی قبل از انتخاب و یا مصرف آنها ضرورت دارد.
کودهای ازت
ازت به صورت های نیترات ،یون آمونیم و اوره قابل جذب در گیاه است. نیترات آمونیم ۳۳ درصد ازت داشته و هر دو فرم ازت آن قابل جذب توسط گیاه می باشند. چون دارای بار منفی است جذب کلوئیدهای خاک نشده و در معرض شستشو از خاک است. اما چون دارای بار مثبت است جذب کلوئیدهای خاک می گردد. اوره رایج ترین کود ازت در ایران است. اوره از ترکیبات آلی بشمار رفته و به همین فرم قابل جذب گیاه می باشد. از محلول اوره در محلول پاشی برگ گیاهان نیز استفاده میشود. اوره نیترات آمونیم را می توان قبل از کاشت محصول و یا بصورت سرک و بعد از آن که گیاه مقداری رشد نمود به خاک داد. سولفات آمونیم علاوه بر ازت دارای ۲۴ درصد گوگرد است. هیدرات آمونیم را که از حل شدن آمونیاک در آب بدست می آید قبل از کاشت بوسیله سرنگهای مخصوص در زیر لایه ای از خاک قرار می دهند.
نیترات کلسیم و نیترات پتاسیم درصد ازت کمی داشته وکمتر بعنوان منبع کود ازت در خاک مصرف می شوند. این کودها غالباً در محلول های غذائی بعنوان منابع کلسیم یا پتاسیم مورد استفاده قرار می گیرند.
کودهای فسفر
غالباً درصد فسفر کودهای شیمیائی را بصورت درصد اکسید فسفر ذکر می نمایند. اسید فسفریک که از تجزیه مواد آلی خاک حاصل می شود قابل جذب گیاه است، اما بصورت کود شیمیائی مصرف نمی شود. قسمت اعظم کود فسفره ای که به خاک داده می شود. بوسیله کلسیم در خاک های قلیائی و بوسیله آهن و آلومینیم در خاکهای اسیدی تثبیت می گردد. معمولاً تا کود فسفره ای که به خاک داده می شود در سال اول بصورت قابل جذب گیاه باقی می ماند و بخش کمی نیز طی سالهای آینده قابل جذب گیاه می گردد.میزانهای فوق الذکر با روش کوددهی، بافت و ترکیب خاک ، سوابق مصرف کود فسفره در خاک و مقدار کود فسفری که مصرف می شود بستگی دارد. چون میزان محلول بودن و حرکت کود فسفره در خاک بسیار محدود است می بایستی کودهای فسفره را قبل از کاشت به خاک داد و آنها را مستقیماً در ناحیه توسعه ریشه قرار داد. حداکثر میزان محلول فسفر در pH 6 تا ۵/۶ مشاهده می شود. بنابراین رساندن pH خاک به این حدود می تواند در افزایش محلول بودن و جذب فسفر موثر باشد. تغییر pH خاک در خاکهای اسیدی با اضافه کردن آهک و در خاکهای قلیائی با اضافه کردن گوگرد یا کودهای اسیدی انجام پذیر است. مصرف مقدار زیادی کود حیوانی نیز می تواند در نقصان pH خاک مفید باشد. میزان محلول بودن کودهای فسفره نیز متغیر است
کودهای پتاسیم
کمبود پتاسیم بیشتر در خاک های اسیدی و خاک های شنی دیده می شود، اما کمبود آن در سایر خاک ها تحت شرایط آبیاری و برداشت مقدار زیادی محصول (بخصوص یونجه) نیز مشاهده می گردد. اغلب کودهای پتاسیم در آب محلول هستند و نحوه اضافه آنها به خاک نقش زیادی در اثر بخشی کود ندارد کلرورپتاسیم فراوانترین ترکیب پتاسیم در طبیعت است. کلرورپتاسیم دارای مقدار زیادی (۶۰ تا ۶۲ درصد) می باشد با این حال مصرف کلرورپتاسیم در مواردی که به مقدار زیادی پتاسیم نیاز است چندان مطلوب نیست، زیرا احتمال مسمومیت ناشی از فراوانی کلر پیش می آید با این که مقدار کمی کلر برای محصولاتی مانند توتون و پنبه لازم است، اما زیادی کلر در خاک موجب آبدار شدن غده سیب زمینی و نقصان کیفیت توتون می گردد. نیترات پتاسیم دارای ۴۴% اکسید پتاسیم است، اما کودی گران قیمت می باشد. سولفات پتاسیم معمولترین کود پتاسیم است که در زراعت مصرف می شود پتاسیم از تجزیه اولیه بقایای گیاهی نیز به خاک اضافه می شود، اما هوموس خاک بعنوان منبع قابل توجه پتاسیم بشمار نمی رود، زیرا پتاسیم بوسیله مواد آلی تثبیت نمی گردد. خاکهائی که مقدار زیادی رس از نوع ورمی کولایت و ایلیت دارند پتاسیم را تثبیت می کنند. پتاسیم واقع در محلول خاک در حال تعادل است و بعنوان ذخیره پتاسیم خاک محسوب می شود در صورتی که شدت تثبیت زیاد است می بایستی پتاسیم را بصورت نواری و قبل از کاشت در خاک قرار داد.
کودهای گوگرد
کمبود گوگرد در خاک هایی که به شدت در معرض شستشو قرار دارند مشاهده می شود. در این صورت می بایستی گوگرد را بصورت کود به خاک اضافه کرد. مقدار گوگرد کودها را بصورت درصد عنصر گوگرد (s) ذکز می کنند انتخاب نوع کود گوگرد دار به pH خاک بستگی دارد. در خاک های اسیدی می توان از سولفات کلسیم یا جیپس بعنوان منبع گوگرد استفاده نمود. این ترکیب دارای ۱۸ درصد گوگرد و ۲۲ درصد کلسیم است جیپس علاوه بر تامین گوگرد و کلسیم باعث افزایش pH خاک نیز می گردد.
از پودر گوگرد نیز می توان بعنوان کود گوگرد استفاده کرد. عنصر گوگرد در اثر فعالیت باکتریهای اکسید کننده بصورت اسید سولفوریک سرانجام سولفاتها در می آید. هر چه ذرات عنصر گوگرد ریزتر و توزیع آن در خاک یکنواخت تر باشد، سرعت اکسیده شدن گوگرد بیشتر خواهد بود. اکسیداسیون عنصر گوگرد موجب اسیدی شدن خاک گشته و به همین دلیل از آن دراصلاح خاکهای قلیائی استفاده می شود. اکسیده شدن گوگرد در حرارت و رطوبت مناسب حدود ۳ تا ۴ هفته طول می کشد. بعضی از کودهای گوگرد را (مانند So2 و پلی سولفیدها) در آب آبیاری حل و به خاک اضافه می کنند
کودهای کلسیم و منیزیم
کلسیم و منیزیم کمتر بعنوان کود مصرف می شوند، زیرا کمبود آنها در بسیاری از خاکها (به استثنای خاکهای نواحی مرطوب) دیده نمی شود. خاکهای نواحی مرطوب اسیدی بوده و برای اصلاح آنها از کلسیم و منیزیم استفاده می شود. در خاکهای اسیدی مقدار زیادی کربنات کلسیم، کربنات مضاعف کلسیم و منیزیم و یا سولفات کلسیم برای اصلاح خاکهای اسیدی مصرف می شود. درنتیجه کمبود احتمالی کلسیم و منیزیم نیز مرتفع می گردد. در صورتیکه تغییر pH خاکهای اسیدی مورد نظر نباشد و صرفاً تامین کلیسم مورد نیاز گیاه هدف باشد می توان از کودهای فسفره حاوی کلسیم استفاده نمود. برای رفع کمبود منیزیم از سولفات منیزیم و یا سولفات مضاعف منیزیم و پتاسیم استفاده می شود.

نگهداری و بسته بندی سیب زمینی - قسمت سوم

انواع انبارهای نگهداری سیب زمینی:

انبارهای سیب زمینی را از چند نظر می توان تقسیم بندی نمود . از جمله انبارهایی که محصول نهایی آنها مصرف خوراکی، صنعتی و غیر خوراکی دارد. شکل دیگر تقسیم بندی انبارها میزان سادگی یا پیچیدگی طراحی ساختمان انبار و تجهیزات آن  می باشد. انواع انبارها از نوع ساده و کم هزینه و کوچک روستایی و خانگی شروع شده و شامل انواع انبارهای ساده و سنتی که محصول با تهویه طبیعی در آن نگهداری می شود تا انبارهایی با ظرفیت بسیار زیاد که دارای سیستم های تهویه، انتقال حرارت و تاسیسات مکانیکی ایجاد برودت  می باشند، می‌گردد.

انبارهای سنتی سیب زمینی بذری و خوراکی

 در این نوع انبارها که در ساختمان آنها از مصالح ساده مانند چوب ، سنگ و آجر استفاده می شود، شرایط به‌گونه ای است که مقدار محدودی از محصول را می‌توان برای مدت نه چندان طولانی و بدون استفاده از سیستم تبرید مکانیکی نگهداری کرد. از آنجایی که سیب زمینی های بذری در موقع کشت باید از کیفیت خوب و وضع فیزیولوژیکی مناسب برخوردار بوده و جوانه ها در حد مناسبی باشند، ضروری است تا ساختمان انبار به گونه ای طراحی شود که بتوان درجه حرارت، نور و رطوبت نسبی محیط را برای حفظ جوانه محصول بخوبی تنظیم کرد تا میزان عملکرد آن افزایش یابد. تعداد جوانه در هر سیب زمینی نشان دهنده تعداد ساقه های گیاه سیب زمینی بعد از آن می باشد. تعداد جوانه‌ها به نوع سیب زمینی، اندازه سیب زمینی و میزان غلبه جوانه انتهایی که خود متاثر از شرایط حاکم بر انبار (مخصوصا درجه حرارت محیط) می‌باشد، بستگی دارد. بر اساس ویژگی‌ها و خصوصیات این دسته از انبارها می‍شود آنها را در چهار نوع زیر مورد طبقه بندی قرار داد:

انبارهای روستایی یا خانگی

 در زیر زمین ساختمان های مسکونی به شرط آنکه عمل تهویه در آنها بخوبی صورت گیرد (یعنی دارای پنجره های مناسبی باشد) و دیوارهای آن از مصالح ساختمانی سنگی و عایق کاری شده باشد، می توان شرایط مناسبی را برای نگهداری موقت و کوتاه مدت مقدار محدودی سیب زمینی فراهم نمود. زیرا به‌منظور نگهداری سیب زمینی برای مدت زمان طولانی تر باید آن را به انبارهای سردتری منتقل نمود. درجه حرارت این انبارها بسته به منطقه آب و هوایی معمولاً بین 15- تا 20- درجه سانتیگراد در زمستان و 20 تا 25 درجه سانتیگراد در تابستان تغییر می کند. در شرایطی که هوای بیرون برای نگهداری سیب زمینی مناسب نباشد، در زیر زمین های معمولی می توان تا اندازه‌ای دوره نگهداری را افزایش داد. با این وجود، همانطور که اشاره شد دوره نگهداری در این روش انبارداری نباید طولانی باشد. اصولا زیر زمین هایی که در جهت شمال و جنوب واقع شده اند شرایط بهتری برای انبار کردن دارند. به هر حال، داشتن حداقل یک پنجره برای تهویه نیاز است. اگر رنگ شیشه پنجره ها تیره باشد تا از نفوذ نور به داخل انبار ممانعت شود و هم‌چنین هر پنجره دارای سایبان باشد، کمک زیادی به جلوگیری از رشد جوانه ها و در نتیجه، بالا رفتن زمان نگهداری خواهد نمود. به‌منظور جلوگیری از چروکیده شدن پوست که نتیجه از دست دادن رطوبت است، می توان سطح انبار را با خاک اره پوشش داد و بصورت مداوم آن را مرطوب نگه داشت. این روش تأمین رطوبت بسیار مقدماتی می باشد در حالی‌که روش‌های پیشرفته تری نیز اکنون وجود دارند.

انبارهایی که بخشی از آنها درون زمین قرار دارد

این انبارها گاهی اوقات به‌صورت کاملا مجزا ساخته شده و در بعضی از موارد به قسمت مسکونی ارتباط دارند. برای ساختن این نوع انبارها، ابتدا زمین را حفر کرده و کف انبار را  با مصالح ساختمانی می‌پوشانند و دیوارهای چهار طرف انبار را تا ارتفاع حدود 4 متر می سازند. بطوریکه عمق هر انبار از سطح زمین 2 متر و ارتفاع آن از سطح زمین نیز 2 متر گردد. پس از احداث انبار و پر کردن آن به عمق حداکثر 5/2 متر، خاکهای حاصل از حفاری را بر روی محصول ریخته و یک طرف انبار را نیز برای رفت و آمد باز می گذارند .

انبار های زیرزمینی

برای ساختمان این انبارها از بلوک سیمانی و یا سنگ‌چین استفاده می‌گردد. این انبارها باید به اندازه کافی مقاومت برای تحمل پوشش خاک به ضخامت 60 تا 90 سانتی‌متر که برای محفاظت در مقابل یخ زدگی در نظر گرفته می شود را داشته باشند. ضخامت این لایه خاک وابسته به شرایط اقلیمی منطقه می‌باشد. برای عایق کاری از کاه و کلش و شبیه آن نیز می‌توان استفاده کرد.  این انبارها نیز عموما به زیرزمین ساختمان راه دارند. در این انبارها مجرای کوچکی برای تهویه در نظر گرفته شده که روی آن را برای جلوگیری از ورود پرندگان و آفات انباری دیگر با توری‌های سیمی پوشش می‌دهند.

انبار های حفره ای

این انبارها را بر روی زمین یا به عمق تقریبا  2/5 متر در داخل زمین ایجاد می‌کنند. زمینی که برای این هدف انتخاب می شود، باید به‌طور کامل زهکشی شده و آب اضافی درآن باقی نمانده باشد. در ابتدا مقداری کاه و کلش و یا مثل آنها را بر روی زمین پخش کرده و سپس سیب زمینی را بصورت توده‌ای مخروطی شکل روی آن می ریزند. در گام بعد، مقداری کاه بر روی آن ریخته سطح بالایی را با قشری از خاک به ضخامت تقریبی 10 سانتی‌متر که کوبیده شده و ذراتش بهم چسبیده است، می پوشانند.  با فرا رسیدن فصل سرما، مقدار ضخامت لایه خاک را افزایش داده و در اطراف این توده مخروطی، جوی‌هایی برای جریان داشتن آب و خارج شدن آن از اطراف محصول ایجاد می کنند.

بطور کلی درباره انبارهای سنتی توجه به موارد زیر الزامی است:

 

• برای ایجاد انبارهای سنتی در هر منطقه می توان از شرایط طبیعی آن منطقه مانند وجود سرما  و رطوبت استفاده نمود و به همین دلیل پایین بودن سطح انبار در عمق یک متر از سطح زمین باعث مصون ماندن محصول انبار شده از سرما و گرمای محیط خارج می گردد.
• استفاده از کیسه توری _ یا همان توری بسته بندی راشل _ (یا گونی) برای ذخیره سازی به نحوی که کیسه ها قابلیت نفوذ کامل در مقابل جریان هوا را داشته باشند، مطلوب است.
• استفاده از مصالح محلی و ساختن دیوارها و سقف حتی المقدور در شرایطی که علاوه بر تحمل بارهای ساختمان، دارای حداقل میزان هدایت حرارتی باشد، توصیه می گردد.
• ارتفاع چیدن سیب زمینی بسته بندی شده بهتر است از 1/5  متر بیشتر نشود، چرا که با ارتفاع بیش از این مقدار تهویه طبیعی محصول به خوبی انجام نخواهد گرفت.
• بدلیل نبود تهویه و یا سیستمی که بتواند تغییرات درجه حرارت را کنترل کند، امکان به گردش در آوردن هوا و کنترل میزان CO2 حاصل از تنفس محصول، فراهم نمی باشد.
• عدم استفاده از نور، پارامتر مهمی در نگهداری سیب زمینی ها می باشد.
• به سبب عدم استفاده از مواد ضد جوانه زنی تا پایان زمان نگهداری، مقدار قابل توجهی از سیب زمینی‌ها ممکن است دچار جوانه زدن شوند.
• بارگیری و تخلیه محصول در انبارهایی که سطح آنها از سطح زمین پایین تر است، چندان آسان نبوده و طبیعتا محصول در حین حمل و نقل متحمل ضایعات می شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به کیسه های راشل به این سایت مراجعه بفرمایید.

​